Een frisse kijk op de toekomstverkenning van religieuze plekken
I
inleiding
Is er een toekomst voor religieuze plekken? Die vraag brandt al tientallen jaren op de lippen van religieuzen, leden van kerkfabrieken, overheden en vele anderen. Welk perspectief is er voor onze religieuze plekken, onze kloosters, abdijen, parochiekerken, kapelletjes, begijnhoven, bedevaartsoorden…? Leegstand? Verkommering? Het is geen vrijblijvende vraag want vele lokale geloofsgemeenschappen krimpen. Waarom dat zo is, is geen onderwerp van het boek, 'De kracht van de ‘scheppende ruimte’. Wat Kristof Lataire wel doet, is perspectieven aanreiken en concrete acties voorstellen die energie geven om religieuze plekken een nieuwe toekomst te geven. 26 experten verrijken zijn visie. Je hoort hen ook in de tiendelige podcastreeks die bij het boek hoort.
Bron van inspiratie bij de toekomstverkenning van onze religieuze plekken is ‘de scheppende ruimte’ – een broedplaats van ideeën die gevoed wordt door een niet-aflatende stroom relevante vragen. Hoe kunnen onze religieuze plekken een blijvende maatschappelijke en spirituele meerwaarde hebben? Hoe kunnen we het patrimonium en het erfgoed bewaren en delen met toekomstige generaties? Wat is de betekenis van een religieuze plek voor de gemeenschap die er zich verbonden mee voelt? Hoe zorg je voor een economisch duurzame en financieel rendabele toekomst? Is er ruimte voor experiment om grenzen af te tasten? Hoe vertaalt een idee zich in een nieuwe architecturale vorm? Vele vragen, waarop veel antwoorden mogelijk zijn. Dit boek heeft niet de pretentie dé waarheid voor eens en voor altijd vast te leggen, maar is een uitnodiging om de geesten open te zetten in de boeiende zoektocht naar nieuwe toekomstperspectieven voor onze religieuze plekken.
Kristof Lataire kon als kind al urenlang gefascineerd turen naar de hoge plafonds van kerken. Vandaag is hij met ruim 10 jaar ervaring dé expert in Vlaanderen als het gaat over de toekomstverkenning van religieus erfgoed. Via zijn unieke onderzoeksaanpak brengt hij een gemeenschap van mensen samen om de traditie en geschiedenis van de plek te verbinden met potentiële toekomstperspectieven. De gave van het woord, een passie voor mensen en een frisse vastberadenheid om ons religieus patrimonium een betekenisvolle toekomst te geven, tekenen hem als mens en als onderzoeker/ondernemer.
“Mijn missie is om mensen uit te nodigen en uit te dagen om na te denken over de rol van religieuze plekken in onze gemeenschappen. De deuren te openen naar een nieuw tijdperk voor deze bijzondere plekken, waar het verleden en de toekomst elkaar ontmoeten in een meerstemmig samenspel.”
II
boek bestellen
€49,95
Kristof Lataire | met foto's van Thomas De Boever | Uitgeverij Steunbeer
De Kracht van de scheppende ruimte
Een frisse kijk op de toekomstverkenning van religieuze plekken
Bestellen
Vanaf 21 mei ligt het boek in de betere boekhandel. Wil je het boek online bestellen? Met een simpele klik, haal je het boek eerstdaags in huis!
III
Podcastreeks
Is er een toekomst voor religieuze plekken? Hoe verkennen we die toekomst? … Deze podcastreeks van 9 afleveringen en bijhorend boek, moet dit complex vraagstuk oplossen. We willen aanzetten om een ‘scheppende ruimte’ te creëren, waarin we je een frisse kijk willen geven op de toekomstverkenning van religieuze plekken. Gastheer voor de podcastreeks is Kristof Lataire. In elke aflevering gaat hij in gesprek met diverse experten over de toekomstverkenning van religieuze plekken. Voor elke aflevering gaat Kristof met zijn gasten naar een plek die verband houdt met een specifiek thema.
Podcast 1
het historische gebruik van religieuze plekken als vertrekpunt bij een toekomstverkenning
In deze eerste aflevering zijn we te gast in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Wendy Wauters: Auteur van 'De Geuren van de Kathedraal', Medewerker bij de Antwerpse bibliotheken, Expert Onze-Lieve-Vrouwekathedraal
-
Ellen Descamps: Adviseur en expert religieus erfgoed bij Parcum
Podcast 2
het veranderend tijdperk waarin we leven als Kerk en gemeenschap
In deze tweede aflevering zijn we te gast in de pastorie van de Heilige Magdalenakerk in Brugge waar de organisatie YOT is gevestigd.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Mieke Kerckhof: Voorzitter van de Unie van de Religieuzen van Vlaanderen, Bisschoppelijk gedelegeerde voor de religieuzen, Algemeen overste van de Zusters van de Bermhertigheid Jesu
-
Rik Torfs: Kerkjurist, Hoogleraar kerkelijk recht en voormalig rector KU Leuven, schrijver van diverse publicaties
-
Christa Damen: voorzitter Interdioscesaan Pastoraal Beraad, Stafmedewerker 'Identiteit en Pastoraal' bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen, secretaris van de pastorale raad van het bisdom Antwerpen en bruggenbouwer in pastorale gemeenschappen
Podcast 3
de herwaardering vanuit de ziel van de plek bij een toekomstverkenning
Voor deze derde aflevering trekken we naar de Sint-Godelieveabdij in Brugge.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Peter De Wilde: Administrateur Generaal van Onroerend Erfgoed en Toerisme Vlaanderen
-
Karen Lens: dr. arch. aan de Universiteit Hasselt en expert religieus erfgoed
-
Broeder Luc Maes: Broeder van Liefde en lokale gemeenschapsoverste op het Domein MENAS, (voormalige noviciaat van de congregatie)
Podcast 4
de kracht de gemeenschap op een religieuze plek
Voor deze vierde aflevering zijn we te gast in de pastorie van de Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk in Mechelen.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Naïma Lafrarchi: expert diversiteit, inclusie, religie en verbonden aan UCLouvain & Universiteit Gent
-
Pieter Vandecasteele: Program Manager bij Porticus België, innovator en bruggenbouwer in geloofsgemeenschappen
-
Wim Vandewiele: Hoogleraar Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschappen (KU Leuven), Onderzoekseenheid Pastorale en Empirische Theologie, Leerstoel Pater Léon de Foere, Hoogleraar Pontifical Gregorian University Rome, Beleidsmedewerker pastorale zorg en ethiek, voorzitter Pax Christi Vlaanderen
Podcast 5
de zoektocht naar taal & het Waarderend onderzoek bij een toekomstverkenning van een religieuze plek
Voor deze aflevering zijn we te gast in de Onze-Lieve-Vrouw Van Goede Bijstandkerk in Brussel.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Sofie Verscheure: Oprichtster van Symposion - De woordenwinkel Brugge , inspirator & perspectiefontwikkelaar, innovator voor Space for Grace
-
Luc Verheijen: Partner bij bureau Kessels & Smit, expert in appreciative inquiry
-
Mattias Devriendt: Oprichter Mattias Devriendt music, drijvende kracht achter ligconcerten & hoofdredacteur Still magazine
Podcast 6
de meerstemmigheid rond religieuze plekken en het belang van deze stemmen bij een toekomstverkenning
Voor deze zesde aflevering zijn we te gast in Abdij van Park in Leuven.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Sofi van Ussel: Directeur IJD Jongerenpastoraal Vlaanderen en innovatiecoach bij Space for Grace
-
Kris Opdedrynck: Directeur Davidsfonds Cultuurnetwerk
-
Jonas Danckers: Medewerker bij CCV, expert religieus erfgoed
Podcast 7
de spirituele beleving, betekenis in de toekomst van religieuze plekken
We zijn aangekomen bij de zevende aflevering in deze podcastreeks en zijn te gast in Sint-Jan-de-Doperkerk in het Groot Begijnhof in Leuven.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Bart Paepen: Kannunik van de Onze-Lieve-Vrouwkathedraal in Antwerpen, Bisschoppelijk gedelegeerde voor liturgie, catechese & catechumenaat
-
Julie Aerts: Adviseur religieus erfgoed bij PARCUM (museum en expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur)
-
Jan Jaspers: Adviseur van de bisschoppenconferentie van België bij interdiocesaan centrum
Podcast 8
hoe we van een gedragen en duurzaam inhoudelijk naar ruimtelijk toekomstbeeld evolueren
Voor de voorlaatste aflevering zijn we te gast in Abdij Roosenberg in Waasmunster.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Tom Callebaut: Ruimtelijk onderzoeker & Programmadirecteur van de opleiding Interieurarchitectuur KU Leuven, oprichter van ontwerpbureau TC PLUS
-
Roel De Ridder: Coördinator Platform Toekomst Parochiekerken bij VVSG ism PARCUM / gastprofessor theorie bij faculteit Architectuur KU Leuven
-
Dimitri Minten: Dimitri Minten zijn architect en medeoprichter van RE-ST, een architectuur- en onderzoekspraktijk die oplossingen zoekt voor urgente en complexe ruimtelijke vraagstukken
Podcast 9
experimenteren om te leren en het binnenbrengen van expertise in een toekomstverkenning
Voor deze laatste aflevering zijn we te gast in de voormalige Heilig Hartkerk in Mechelen waar vandaag het Socio-cultureel gemeenschapscentrum mARTa huist.
Hier gaat Kristof Lataire in gesprek met:
-
Sara Vermeulen: Beleidsmedewerker en expert religieus erfgoed bij Onroerend Erfgoed en sterkhouder en oprichtster van CASPAR
-
Koen Decorte: Directeur bij YOT (Labo voor levensbeschouwing) en docent aan Hogeschool VIVES
-
Bert Villa: Kunstenaar-architect en aandrijver bij 019 en Constructlab
IV
boekvoorstelling
V
extra & contact
Extra
1.
2.
3.
4.
In het boek zijn er meerdere verwijzingen naar de toekomstplannen voor de Sint-Godeleievabdij en het klooster Minderbroeders Kapucijnen. Deze van beide sites en de toekomstverkenning kan je bekijken op www.detuinvanheden.be
Ontdek alle projecten van Kapittel op www.kapittel.eu
Ontdek het museum en expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur Parcum op www.parcum.be
Klik hier voor het consulteren van de geraadpleegde bronnen en de inspiratie bij het boek.
Het boek ‘de kracht van de scheppende ruimte’ en bijhorende podcastreeks is een initiatief van Kapittel, uitgegeven bij Steunbeer en in samenwerking Thomas De Boever (fotografie), Xpair Communication, Dirk Remmerie en Maud Vanmeerhaeghe (redactie), Peter Frison (grafisch vormgeving), Harald Scheerlinck (montage van de podcasts), Katelijne Boon, Francoise Verfaillie, Filip D'Hooghe, Bram Markey, Prior Johan Goosens (Abdij van Grimbergen), Mattias Devriendt, Kris De Spiegeleer, Wendy Wauters, Ellen Descamps, Mieke Kerckhof, Rik Torfs, Christa Damen, Peter De Wilde, Karen Lens, Broeder Luc Maes, Naïma Lafrarchi, Pieter Vandecasteele, Wim Vandewiele, Sofie Verscheure, Bert Villa, Sara Vermeulen, Koen Decorte, Luc Verheyden, Sofi van Ussel, Kris Opdedrynck, Jonas Danckers, Bart Paepen, Julie Aerts en Jan Jaspers, Tom Callebaut, Roel De Ridder, Dimitri Minten, alle inspirerende religieuze plekken die we in beeld mochten brengen, de 9 religieuze plekken van de podcastreeks en hun gastheren of vrouwen.
We kregen de steun van Porticus en Davidsfonds